Natuurgebieden
Liphústerheide
De Liphústerheide is een uitgestrekt heideveld, waarvan 6 hectare eigendom is van het Fryske Gea, tussen het Alddjip en de Butewei onder Lippenhuizen. Het is een zeer gevarieerd gebied met natte en droge heideterreinen die worden afgewisseld met bomen en struiken. De Liphústerheide is alleen bereikbaar per fiets.
Van dit uitgestrekte heidegebied, dat voor het grootste deel eigendom is van de familie van Harinxma / d’Assembourg, heeft It Fryske Gea in het oostelijk deel een smalle strook in bezit. In noordelijke richting grenst het heideveld aan de open graslanden langs de Boorne. Aan de overkant van het dal is de donkere rand van het Wallebosch onder Beetsterzwaag te zien, en ook in westelijke en oostelijke richting doemen bossen op. Van het heidegebied zelf zijn grote stukken begroeid met gewone dopheide, een soort die van natte omstandigheden houdt. Struikheide, die meer op droge plaatsen groeit, neemt in dit terrein van It Fryske Gea een veel minder dominante plaats in. Op drogere plaatsen groeien wel kraaiheide en stekelbrem. Op lagere plekken en bij vennetjes is veenmos te vinden, met daartussen eenjarig wollegras, ronde zonnedauw en moeraswolfsklauw.
Voor meer informatie: www.fryskegea.nl
De Deelen
Open water en ruimte. Dat is wat bezoekers treffen in De Deelen. Het is een groot laagveengebied in het zogenaamde Lage Midden van Friesland. Omstreeks 1920 begonnen hier de eerste veenarbeiders met de veenwinning voor de productie van turf. Door het afgraven van het laagveen ontstond een doolhof van petgaten en legakkers. In het veenplassengebied De Deelen zijn de sporen van afgraving nog duidelijk zichtbaar. De petgaten worden van elkaar gescheiden door smalle ribben (landstroken waar het veen op te drogen werd gelegd). Op deze ribben groeien nu riet, elzen en wilgen. Binnen de begrenzing van het Belangrijke Vogelgebied vinden we verder enkele hooigraslanden. Het vele water van De Deelen oefent een grote aantrekkingskracht uit op watervogels. Mede door de aanwezigheid van zeldzame soorten als de zwarte stern, de purperreiger en de bruine kiekendief, heeft het natuurgebied de internationale status van Wetland verworven
Voor meer informatie over de Deelen: www.staatsbosbeheer.nl
Ketliker Skar
Het Ketliker Skar, in totaal 408 hectare groot, is een natuurgebied dat ongelooflijk rijk is aan variatie. De Ketlikerheide bestaat, zoals de naam al zegt, voornamelijk uit heide, afgewisseld met grasland en water. Gras en heide zijn ook te vinden in het eigenlijke Skar, dat voornamelijk uit cultuurbos bestaat. De Tsjongerdellen vormen het beekdal van het riviertje de Tjonger. De Marijkemuoidobbe, een poel in het aantrekkelijke landschap, ligt westelijk van het Skar. Op het Skar grazen schotse Hooglanders.
Voor meer informatie over het Ketliker Skar: www.fryskegea.nl
Natuurgebied Drents Friese Wold:
Nationaal Park Drents-Friese Wold is een van de grootste bos- en natuurgebieden van ons land. U vindt er een bonte schakering van landschappen. Van uitgestrekte bossen tot vennen, veentjes en duinen. In de Kale Duinen stuift het zand. Langs de randen van het park liggen karakteristieke dorpen, temidden van akkers en weilanden. Ontdek het Drents-Friese Wold zelf. Te voet, per fiets of te paard. Er zijn nog maar weinig plaatsen in Nederland waar je zo’n groot aaneengesloten natuurgebied vindt als in het Drents-Friese Wold. Een ideaal gebied voor natuur- en rustzoekers. Door de grootte loop je elkaar niet snel voor de voeten. Zelfs niet in het hoogseizoen. Bijzonder is ook de enorme afwisseling. Van droge stuifzanden tot natte stukken veen en heide. Staatsbosbeheer beheert de boswachterijen Appelscha en Smilde. In de bossen huizen vele soorten vogels en het wemelt er van de zoogdieren.
Voor meer informatie over Staatbosbeheer: www.staatsbosbeheer.nl
Het Oude Bosch:
Het Oude Bosch ligt tussen Wijnjewoude en Bakkeveen. Het is een gemengd bos met pingoruïnes en aan de noordkant een niet toegankelijk moerasgebied. Als je vanaf Wijnjewoude komt en richting Bakkeveen gaat, kun je de auto kwijt op de parkeerplaats links van de doorlopende weg. Volg de gele paaltjes. In het bos kun je wandelen, fietsen en ook de huifkar is een trouwe gast. Aan de andere kant van de doorlopende weg ligt natuurgebied Duurswouderheide en een oud kerkje met een kerkhof. Bij de freulevijver kun je in de ‘natuurlijke’ theekoepel zitten, varen op het water is er echter niet meer bij.
Het Oude Bosch is op oud hooiland aangelegd rond 1880 door adellijke families uit Beetsterzwaag en Bakkeveen. De familie Lycklama à Nijeholt legde het gebied aan voor houtproductie, zoals dat bijvoorbeeld ook gebeurde met het Katlijker Schar bij Katlijk. Kenmerkend zijn dan ook de lange, rechte lanen. Het gebied is nu in beheer bij Staatsbosbeheer en er vindt nog steeds houtkap plaats.
Voor meer informatie: www.natuurlijkwandelen.nl
Nationaal park Alde Feanen
In het hart van Friesland, in de driehoek tussen Heerenveen, Drachten en Leeuwarden, ligt het bijna 4.000 ha grote laagveenmoeras De Alde Feanen. Het is een zeer afwisselend landschap bestaande uit meren, veenplassen, petgaten, rietlanden, ruigten, struwelen en moerasbossen. Ook zijn er trilvenen, veenmosrietlanden, blauwgraslanden en in het voorjaar geel gekleurde dotterbloemhooilanden. Met name laatstgenoemde landschapstypen zijn landelijk gezien zeldzaam en worden in hun voortbestaan bedreigd.
De enorme landschappelijke variatie zorgt ook voor een enorme rijkdom aan planten en dieren. Zo komen er in De Alde Feanen meer dan 450 soorten planten voor en broeden er ruim 100 soorten vogels.
Het uitgestrekte watergebied valt het beste varend te verkennen. Maar ook voor de wandelaar en fietser valt er heel wat te beleven.
Voor meer informatie: www.dealdefeanen.nl